Internet to nie to samo co Sieć. Internet jest większy, starszy i bardziej różnorodny.
Wyobraź sobie drogi połączone ze sobą na całym świecie: małe uliczki łączą się w drogi miejskie, te z kolei prowadzą do dróg regionalnych, które łączą się w państwowe i międzynarodowe autostrady. Dzięki temu możesz przemieścić się spod swojego domu pod każdy inny dom na świecie. Aktualnie nie da się wyznaczyć centralnego punktu łączącego wszystkie te drogi. Stanowią one jedną wielką sieć.
Z Internetem jest podobnie. Zamiast dróg istnieją kable. Komputery zastępują domy. Natomiast istotą podróżowania po sieci (sufrowania) są informacje, nie samochody.
Internet został wynaleziony w 1969 roku. Za pomysłem stała idea połączenia wszystkich komputerów na terenie Stanów Zjednoczonych. Obecnie miliardy urządzeń (w tym komputery PC, laptopy, telefony komórkowe, telewizory, lodówki…) są wzajemnie połączone.
Klient i Serwer
Zazwyczaj połączenie z Internetem zachodzi jedynie pomiędzy 2 komputerami:
- jeden posiada informacje (serwer)
- drugi oczekuje informacji ( klient).
Klient jest programem, który może przybierać różne formy. Należą do nich:
- przeglądarka internetowa (np. Firefox)
- klient poczty e-mail (np. Outlook)
- komunikator (np. Whatsapp lub Skype)
- aplikacja udostępniająca wideo (np. Netflix)
Każdy z powyższych programów odbiera informacje z serwera, gdzie pewne dane są przechowywane (np. strona internetowa, twoje e-maile, wiadomości, filmy). Aczykolwiek klient jedynie wysyła i odbiera informacje z serwera. Programy te zazwyczaj nie przechowują informacji, tak jak to robi serwer.
Serwerem może być dedykowane urządzenie (np. komputer), stale podłączony do Internetu, którego jedynym zadaniem jest dostarczanie rządanych treści.
Pomimo tego, że każde urządzenie podłączone do internetu może być zarówno klientem jak i serwerem w tym samym czasie, większość urządzeń używamy jako klientów, ponieważ tylko odbieramy dane.
Adres IP
Tak jak każdy dom posiada swój specyficzny i unikalny adres, tak każdy komputer podłączony do internetu otrzymuje swój adres IP, aby mógł zostać zidentyfikowany w sieci.
Zazwyczaj adres IP wygląda jak kombinacja 4 numerów: 91.198.174.192
.
Domeny
Chociaż adresy IP są przydatne komputerom podczas komunikowania się ze sobą, człowiekowi ciężko jest przeczytać i zapamiętać adresy każdego urządzenia w postaci IP.
To jeden z powodów, dla których w 1985 roku wymyślono domeny. Łączą one adres IP (taki jak 91.198.174.192
) z ciągiem znaków tekstowych (takich jak wikipedia.org
). W rezultacie zarówno domena jak i adres IP są zamienne. Dla przykładu: w adresie przeglądarki możesz wpisać http://91.198.174.192 lub http://wikipedia.org. W obu przypadkach efekt będzie taki sam. Wyświetli się strona główna Wikipedii.
Domeny posiadają 3 cześci, czytane od prawej do lewej strony:
- Domeny najwyższego poziomu (lub TLD): to domeny ogólne (
.com
,.org
,.net
) ai specyficzne dla danego kraju (.us
,.nl
,.fr
). - Nazwa domeny: nazwa taka jak
wikipedia
, zawierająca litery lub cyfry, z wyłączeniem kropek i spacji. - Subdomeny (opcjonalne). Chociaż ta część domeny jest opcjonalna, większość stron używa subdomeny
www
jako domyślnej.
Pomyśl o domenie jako o sposobie nazwania komputera połączonego do Internetu.
Jak mogę kupić domenę?
W chwili obecnej nie możesz kupić domeny. Jedyna opcja to wynajęcie jej od zarządcy TLD. Firmy zarządzające domenami internetowymi są nazywane rejestratorami domen. W Polsce firmą zarządzającą domeną najwyższego poziomu .pl
jest NASK.
Protokoły
Zadaniem wszystkich podłączonych do Internetu komputerów jest wzajemna interakcja. Tak jak ludzie rozmawiają w różnych językach, tak komputery w Internecie porozumiewają się przy użyciu protokołów.
Każdy protokuł ma inny cel:
Protokuł | Używany do | Stworzony w |
---|---|---|
FTP | Przesyłanie plików | 1971 |
SMTP | Wysyłka e-maili | 1971 |
IMAP | Odbieranie E-maili | 1986 |
IRC | Chat | 1988 |
HTTP | Przeglądanie dokumentów HTML (Strony internetowe) | 1989 |
URL
Skoro już wiemy czym są domeny i protokoły, możemy zbudować adres URL: jednolity lokalozator zasobów (Uniform Resource Locator).
Dla przykładu, URL aktualnej strony to https://symbwell.github.io/marksheet-pl/internet.html
. Możemy podzielić go na 4 części:
https://
to protokułsymbwell
to subdomenagithub.io
to nazwa domeny/marksheet-pl/internet.html
to ścieżka do pliku
Ten adres URL jest unikalny i definiuje
- gdzie znaleźć coś w internecie
symbwell.github.io/marksheet-pl/internet.html
- jak jak komputer powinien to odczytać
https://
Adresy URL mogą być bardziej skomplikowane. Możesz przeczytać o tym w Anatomii URL.
- Internet
- Gigantyczna sieć złożona z komputerów połączonych ze sobą.
- Protokuł
- Zestaw reguł, podobnych do języka, według których komputery komunikują się wzajemnie.
- Adres IP
- Kombinacja numerów np.
91.198.174.192
, działających jak unikalne identyfikatory komputerów podłączonych do Internetu. - Domena
- Ciągn znaków np.
symbwell.github.io
działających jak unikalne identyfikatory komputerów podłączonych do Internetu. W przeciwieństwie do adresu IP, człowiekowi łatwiej jest przeczytać i zapamiętać domenę.